Rajesh's Writings : सायकलिंग करता करता पक्षीनिरीक्षण.... (भाग १)

१

गेली सुमारे दोन वर्षं सायकलिंग हा माझा छंद आहे. माझ्या पायाला फ्रॅक्चर झालं होतं तेव्हाचे दोन महिने सोडल्यास आजपर्यंत साधारणपणे ४६० दिवस सायकलिंग करून सुमारे ७५०० किमी सायकल चालवली आहे. माझा हा सध्याचा छंद मला किती प्रिय आहे हे यावरून तर कळतंच, पण त्याशिवाय सायकलिंग या विषयाला वाहिलेले तब्बल १० ब्लॉग्ज मी लिहिले आहेत आणि या विषयावरचा हा माझा अकरावा ब्लॉग आहे यावरूनही माझी सायकलिंगची आवड लक्षात यावी ! अर्थात सायकलिंग विषयक पहिल्या ब्लॉग मध्ये लिहिलं होतं की सायकलिंग करत करत कधीतरी सिंहगड गाठेन..तर ते अजूनही जमलेलं नाही! पण त्याची आशा मी अजूनही सोडलेली नाही ! ते म्हणतात ना- उम्मीद पर दुनिया कायम है ! या आधीच्या ब्लॉग्जमध्ये म्हटलं होतं की सायकलिंग मध्ये सातत्य राखण्यासाठी मला काहीतरी एक उद्दिष्ट लागतं. पहिल्या वर्षी सायकलिंग करता करता बघितलेलं पुणे शहर अशी माझी थीम होती. तर मागच्या वर्षी सायकलिंग करता करता बघितलेली झाडं ही थीम होती. सायकलिंग करता करता पुणे शहरावर आधारित ४ ब्लॉग्ज तर झाडांवर आधारित ५ ब्लॉग्ज मी लिहिले आहेत. फोटो आणि निवेदन असं या ब्लॉग्जचं स्वरूप आहे. ते लिहिताना मला खूप मजा आली. ज्यांनी ते या आधी वाचले नसतील त्यांनी ते जरूर वाचावेत.

२

पक्षीनिरीक्षणाची मला माझ्या शालेय जीवनापासून आवड होती. मात्र मधल्या कितीतरी वर्षांत ते मागे पडलं. नंतर जंगल सफारींना जण सुरु केल्यावर पुन्हा पक्षीनिरीक्षण सुरु झालं. पक्ष्यांच्या फोटोग्राफीची आवड ही मात्र तशी अलीकडची ! म्हटलं तर गेल्या ४-५ वर्षातली ! सुरवातीला चाचपडत धडपडत फोटो काढले..नंतर हळूहळू जमू लागलं. अर्थात फोटोग्राफीमधला अव्वल दर्जा अजूनही गाठता आलेला नाही. पण त्याचं काही वाटून न घेता मी फोटो काढत राहतो. हे सगळं मी लिहितोय खरं ... पण हे खूप I, Me, Myself! असं होतंय का? आत्मप्रौढीचा धोका पत्करून मला एवढंच म्हणायचं आहे की पक्षीनिरीक्षणची आधीपासूनच आवड असल्यामुळे सायकलिंग आणि त्याची सांगड घालणं हे नैसर्गिकरीत्या जमून आलं.

३

आधीच्या उपक्रमांबाबत मी जी पथ्यं पळत होतो तीच पक्षीनिरीक्षणासाठीही सुरवातीला पाळत होतो -म्हणजे सायकलवरून न उतरता फोटो काढायचे आणि फोटो काढायला मोबाईल फोनच वापरायचा. म्हणजे सायकलिंग हाच मूळ उद्देश राहील . पुण्यात म्हात्रे पूल, नदीकाठचा रस्ता, बंड गार्डन पूल लकाकि बंगला मॉडेल कॉलनी येथील तळं, डी पी रोडकडून दीनानाथ हॉस्पिटल कडे जायच्या रस्त्यावर वळल्यावर असलेला नाला अशा वेगवेगळ्या ठिकाणी जाऊन फोटो काढू लागलो. हे साधारण डिसेंबर २०२२ पासून चालू केलं. फोटोग्राफीसाठी वेळ द्यावा लागत असल्यामुळे हळूहळू माझ्या नकळतच सायकलिंग कमी झालं ! म्हणजे याआधी रोज २२-२३ किमी सायकल चालवणारा मी, कधी १६-१७ किमी किंवा कधी कधी तर १२-१३ किमी वर येऊन ठेपलो! सायकलिंगचा परिभाषेत माझं हे सायकलिंग न राहता fun cycling झालं. पहिले काहीच दिवस मोबाईलने फोटो काढले असतील. नंतर मात्र लक्षात आलं की पक्ष्यांच्या फोटोंसाठी आपल्याला मोबाईलने फोटो काढणं जमत नाही. एक तर पक्षी बऱ्यापैकी लांब असतात आणि स्थिर राहत नाहीत. पक्षी दिसत तर होते , पण त्यांचे फोटो चांगले यायला हवे तर ...माझी 'भीष्मप्रतिज्ञा' मोडणं भाग होतं - म्हणून मी सायकलवरून उतरून आणि Nikon P 900 हा Point & Shoot कॅमेरा वापरून फोटो काढू लागलो. मग मात्र माझा आनंद द्विगुणित नाही..त्रिगुणित नाही...तर चौगुणित झाला- सायकल चालवणे, पक्षीनिरीक्षण करणे, त्यांचे फोटो काढणे आणि शिवाय सायकलिंग करता करता जाता -येता गाणी ऐकणे !

४

या भागाच्या शेवटी वर उल्लेख केलेल्या ठिकाणी जाऊन काढलेले काही फोटो इथे पोस्ट करत आहे. नंतर मात्र मी एकाच ठिकाणी जाऊ लागलो आणि तिथेच एवढे पक्षी बघायला की मग बाकी ठिकाणी जाणं जवळपास थांबलं . त्या ठिकाणाविषयी आणि तिथले फोटो पुढील भागात...